Στα πρόθυρα κατάρρευσης βρίσκεται το δικαστικό σύστημα, καθώς η Δικαιοσύνη πνίγεται από τον τεράστιο συσσωρευμένο όγκο υποθέσεων, αστικών και ποινικών, ενώ η γραφειοκρατία επιδεινώνει την κατάσταση με τους δικαστές να αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις χιλιάδες υποθέσεις που εισάγονται, κάθε χρόνο, προς εκδίκαση.
Είναι ενδεικτικό ότι μόνον το Πρωτοδικείο της Αθήνας, το μεγαλύτερο δικαστήριο της χώρας, σε ένα έτος είχε να «διαχειρισθεί» 400.000 μηνύσεις και 184.000 αγωγές!
Ο αριθμός των υπηρετούντων δικαστών που φθάνει τους 380 δεν επαρκεί, παρά τις όποιες προσπάθειες καταβάλλονται από τη Διοίκηση και τους υπεύθυνους των διαφόρων τμημάτων του Δικαστηρίου. Η αύξηση τόσο των σοβαρών ποινικών υποθέσεων, αλλά και εκείνων που υπάγονται στον ειδικό νόμο 4022 του 2011 για την «κρατική διαφθορά», απασχολεί αποκλειστικά 12 δικαστικούς λειτουργούς οι οποίοι ερευνούν μόνο αυτές τις υποθέσεις.
Σημειώνεται ότι ο αριθμός των αστικών υποθέσεων, κυρίως εκείνων που αφορούν την έκδοση διαταγών πληρωμής, έφθασαν σε ένα χρόνο τις 38.000 μόνο στο Πρωτοδικείο της Αθήνας, ενώ συνολικά σε ένα χρόνο εκδόθηκαν από το Δικαστήριο 97.000 αστικές αποφάσεις και περίπου 120.000 ποινικές.
Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη στο Εφετείο της Αθήνας όπου μόνον τα αδίκαστα κακουργήματα ξεπερνούν τις 5.000, ενώ ανάλογη κατάσταση επικρατεί ακόμα και στον Άρειο Πάγο όπου οι συνολικές υποθέσεις που εκδικάζονται κάθε χρόνο σε όλα τα τμήματα του ανωτάτου δικαστηρίου ξεπερνούν τις 20.000!
Με δεδομένα τα παραπάνω, είναι καθημερινή η εικόνα που αντικρίζουν οι πολίτες στα δικαστήρια της Αθήνας, ακόμα και στον Άρειο Πάγο, όπου χιλιάδες φάκελοι μεταφέρονται από κτίριο σε κτίριο και από γραφείο σε γραφείο με καρότσια του σούπερ μάρκετ, ενώ οι ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδομή και η δικαστική γραφειοκρατία συνθέτουν την αναποτελεσματική και αναχρονιστική λειτουργία της Δικαιοσύνης.
Επιπροσθέτως, οι κτιριακές υποδομές -αν και βελτιώθηκαν τα τελευταία χρόνια με την ανέγερση νέου Εφετείου και του Ειρηνοδικείου στην Αθήνα- κρίνονται ανεπαρκείς καθώς το «κύμα» των υποθέσεων που φθάνουν στα δικαστήρια δεν ανακόπτεται ούτε με θεσμούς που ήδη ισχύουν περί τη σύντομη εκκαθάριση των υποθέσεων, όπως η δικαστική διαμεσολάβηση. Το μέτρο που επιτρέπει για τις αστικές υποθέσεις σύντομη επίλυση από δικαστή που διαμεσολαβεί μεταξύ των αντιδίκων και επιλύει άμεσα τη διαφορά τους εκτός δίκης, ενώ ισχύει ένα περίπου χρόνο, δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Ενδεικτικό είναι ότι στο Πρωτοδικείο της Αθήνας μόλις 60 πολίτες προσέφυγαν στις υπηρεσίες του ειδικού δικαστή - διαμεσολαβητή, ενώ στο Εφετείο που ο θεσμός ισχύει από τον Απρίλιο ούτε ένας!
Αιτίες αποτυχίας
Η νοοτροπία των δικηγόρων που εμμένουν σε «μοντέλα» επίλυσης των διαφορών των πολιτών με αντιδικίες και μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες, αλλά και η έλλειψη ενημέρωσης για τον νέο θεσμό, αποτελούν τις κύριες αιτίες αποτυχίας του, επισημαίνει στην «Κ» ο εφέτης κ. Τάκης Λυμπερόπουλος από την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων.
Ανάλογης περιορισμένης εφαρμογής έτυχε και ο θεσμός της διαμεσολάβησης που προβλέπεται να γίνεται εκτός δικαστηρίων από δικηγόρους -που ισχύει- αλλά τελευταία άρχισε να «περπατά» και να κερδίζει έδαφος με τους Δικηγορικούς Συλλόγους να εκπαιδεύουν μέλη τους ως διαμεσολαβητές.
Σε αυτόν τον κυκεώνα των προβλημάτων, ενδιαφέρον παρουσιάζουν δύο Προεδρικά Διατάγματα που προωθεί το υπουργείο Δικαιοσύνης με τα οποία επιχειρείται να εισαχθούν νέες σύγχρονες πρακτικές στα δικαστήρια.
Πρόκειται για τα Διατάγματα με τα οποία παρέχεται η δυνατότητα εξέτασης μαρτύρων -σε αστικές κατ’ αρχήν υποθέσεις- μέσω τηλεδιάσκεψης για μάρτυρες που δεν μπορούν να παραστούν σε μία δίκη είτε διότι απουσιάζουν είτε διότι διαμένουν εκτός της έδρας του Δικαστηρίου.
Επίσης, θα δίδεται η δυνατότητα ηλεκτρονικής κατάθεσης των απαραίτητων εγγράφων στις αστικές υποθέσεις που αναμένεται να περιορίσουν τη γραφειοκρατία και να συμβάλουν στην επιτάχυνση εκδίκασης των σχετικών υποθέσεων.
Εκσυγχρονισμός των υποδομών
Κονδύλια από το ΕΣΠΑ, ύψους 16 εκατ. ευρώ, εγκρίθηκαν για τον εκσυγχρονισμό των δικαστικών υποδομών στα δικαστήρια της Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Πειραιά και Χαλκίδας ενώ παράλληλα έχει προχωρήσει η διαδικασία για την επέκταση της μαγνητοφώνησης των πρακτικών σε όλες τις δίκες.
Ανάλογο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού έχει εγκριθεί και για το Συμβούλιο της Επικρατείας, αλλά και όλα τα Διοικητικά Δικαστήρια της χώρας. Όπως δηλώνει στην «Κ» ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης Νικ. Κανελλόπουλος «η χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ δίδει τη δυνατότητα εκσυγχρονισμού των δικαστικών υποδομών και συμβάλλει στο να περάσει και η ελληνική Δικαιοσύνη, επιτέλους, στην ηλεκτρονική εποχή».
Παράλληλα, έχει προχωρήσει η ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων εκτός από το Πρωτοδικείο της Αθήνας και το Συμβούλιο της Επικρατείας στα δικαστήρια της Θεσσαλονίκης και της Πάτρας με τη «χορήγηση» των απαραίτητων ηλεκτρονικών υπογραφών σε δικηγόρους.
Ήδη στην Αθήνα έχουν διατεθεί ηλεκτρονικές υπογραφές σε δικηγόρους και η κατάθεση ηλεκτρονικών δικογράφων έχει ξεκινήσει, μέτρο που αναμένεται να διευκολύνει και να επιταχύνει τις δικαστικές διαδικασίες.
Μάλιστα ο Δικηγορικός Σύλλογος της Αθήνας έχει προχωρήσει σε εκπαίδευση των μελών του, κυρίως αυτών που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες, προκειμένου να μπορούν να καταθέτουν ηλεκτρονικά τα δικόγραφα.
skai.gr
loading...
